
Birbirlerine Benzeyen Genler
Stanford araştırmacılarına göre, eğitimde başarıyı yakalamanız yalnızca sizin genlerinizle alakalı değil. Çevrenizdeki insanların genleri de, okulunuza ne kadar bağlı olabileceğinizi etkiliyor.
Genlerinizin, okulda ne kadar başarılı olduğunuzu etkilediğine dair kanıtlar olsa da, Stanford araştırmacıları, sınıf arkadaşlarınızın DNA’larının da bu başarıda katkısı olduğunu söylüyor.
Ben Janingue; “Arkadaş gruplarında genlerin boy, kilo veya eğitim düzeyini etkileyip etkilemediğini inceledik. Boy ve kilo için istediğim verilerin ortaya çıktığını söyleyemem ancak genler, okula ne kadar bağlı olduğunuz konusunda etkili” dedi.
Bağlar, araştırmacıların toplumsal genetik etkileri dediği şeylerle açıklanabilir; bir bireyin sağlığı veya davranışı bir başkasının genlerinden etkilenir. Fareler üzerinde yapılan araştırmalarda da benzer etkiler görüldü.
Okul arkadaşlarının genetik etkisi, daha sonra davranışlarınızı etkileyen özellikler aracılığıyla kendini gösterebilir. Örneğin, uykusuz bir gece geçirmiş olan bir arkadaşınız okula geç kaldı diyelim. Bu davranış, sizi de etkileyebilir ve bir benzerini yapmanıza neden olabilir. Bulgular, genetik ve sosyal etkilerin davranış üzerindeki etkileriyle ilişkili olduğunu net bir biçimde ortaya koyuyor.
North Carolina Üniversitesi’nden Kathleen Mullan Harris; “Genetiğin büyük etkisi var. Bulgular, genetik ve sosyal etkilere yönelik bilimsel araştırmaların, bu etkilerle olan ilişkisini de hesaba katmamız gerektiğini işaret ediyor.”
Araştırma, UNC’de Harris tarafından yönetiliyor ve 5.500 genç üzerinden elde edilen verilere dayanıyor.
![]()
Arkadaşlar Arasındaki Genetik Benzerlikler
Araştırma ayrıca, genetik olarak arkadaşlarımızla ne kadar benzer olduğumuza da baktı. Önceki araştırmalar, arkadaşların benzer genleri paylaştıklarını ortaya koydu.
Bu yeni çalışma ise araştırmanın sınırlarını genişletti. Okul arkadaşlarının, yabancı birine kıyasla genetik olarak birbirlerine çok daha fazla benzediği görüldü. Domingue, bu tür genetik benzerliklerin sosyal yapı için ne kadar önemli olduğunu vurguladı.
Araştırmacılar, “Bireylerin, çocuklarının hangi okula gitmesi gerektiği konusunda çok titiz planlama yaptıkları kesin. Bu bir yarışma gibi aslında” diyor.
“Sosyal genom” ile ilgili bu araştırma, hem sosyal bilimler hem de genetik alanlarında yeni fikirleri ortaya koyuyor ve sosyal bilimciler için yeni yolların açılmasına olanak sağlıyor. Genetikçiler için ise bu çalışma, genetik araştırmalarında kişinin toplumsal ortamdan çok etkilenebilecek değişkenlerin, toplumsal bağlamının incelenmesi ihtiyacını gözler önüne seriyor.