Çay ve Sağlık

Çayın faydaları nelerdir?

Çayın keşfine dair M.Ö 2737 yıllarında gerçekleşen bir Çin efsanesine göre, Camellia sinensis bitkisinin yaprakları İmparator Shennong’un kaynar su bardağına düştü ve çayın keşfi başladı. Çay, dünyadaki tüm kültürler tarafından sakinleştirme, iyileştirme ve yenileme kapasitesine sahip bir bitki olarak tanımlanmaktadır. Hayali bir vaat olmaktan çok, çayın faydaları kanser ve kalp hastalığı riskini azaltmaktan, diş sağlığının geliştirilmesine ve kilo kaybını artırmaya kadar uzanmaktadır.

Çay ve Kalp Sağlığı

Kalp sağlığına dair en güçlü kanıt, çaydaki antioksidan etkilere dayanmaktadır. Siyah çay alımı ve kalp sağlığı arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmalar, kalp krizi riskini azalttığını bildirdi; yeşil çayın içilmesinin ise toplam kolesterol, LDL (”kötü” kolesterol) ve trigliseridlerin azalması ve HDL (“iyi” kolestrol) seviyelerinde artış ile ilişkili olduğu bulundu.

Çay, Kanseri Önleyebilir mi?

Çayda polifenol bileşiklerinin – özellikle de kateşinlerin – kanseri önlemede rol oynayabileceği öne sürülmüştür. Bununla birlikte, siyah çay ve farklı kanser türleriyle ilgili çalışmalar son derece sınırlı veya çelişkilidir.

Çay ve Diş Sağlığı
Japon araştırmacılar, 2010 yılında, günde en az bir fincan yeşil çay ile diş kaybında belirgin azalma olduğunu bildirdiler. Diğer çalışmalar çayın diş yüzeyinin pH’sını düşürebileceğini ve periodontal (diş eti) bakterilerin büyümesini baskıladığını ileri sürdü. Çayın diş çürüğünü önleyici etkisinin daha olası bir nedeni florür içeriğidir. Çay genellikle florürlü suyla demlenir ve çay bitkisi doğal olarak florür içerir.

Çay ve Kilo Kaybı

Çayın ağırlık kaybına yardımcı olmasına dair kanıtlar, esas olarak çay özütleri (epigallocatechin gallate ve diğer polifenoller ve kafein) kullanılan çalışmalara dayanmaktadır. Bu sonuçlar, normal miktarlarda tüketilen demlenmiş çay için doğrudan geçerli olmayabilir.

Çay ve Kafein

Çayın kafein içeriği, kullanılan çayın türüne ve demlenme şekline bağlı olarak büyük ölçüde değişmektedir. Çayın kafein içeriği kahveye göre daha azdır. 250 ml (1 kupa bardak) çayın kafein içeriği, 20 ila 90 miligram arasında değişmektedir. Aynı oranda kahve içerisinde ise, 50 ila120 mg kafein bulunmaktadır.

Diyetisyen Yasemin Bilgiç