Evrendeki Yapbozun Kayıp Parçası Bulundu mu?

İki astronom ekibi, evrendeki galaksileri birbirine bağlayan eksik maddenin varlığını gözlemlemenin bir yolunu buldular. Bu keşif, Big Bang’den sonraki yıllarda galaksilerin nasıl oluştuğu konusundaki anlayışımızı geliştirebilir.

Eksik Parçalar

Çoğu araştırmacı, bilinen evrenin çoğunu oluşturan karanlık madde ve karanlık enerjinin doğasına ilişkin ipuçlarını araştırmaya devam ederken, diğer bazı araştırmacılar ise protonları, nötronları ve nötronları içeren sıradan maddenin gizemlerini çözmeye çalışıyorlar.

Çeşitli koşullardaki sıradan maddeleri gözlemiş olmamıza rağmen galaksiler, yıldızlar ve uzaydaki diğer nesneler arasındaki eksik parçayı henüz göremedik. Bu eksik madde bile kendi Samanyolu’nun büyük bölümünü oluşturmakta.

Gökbilimcilerden oluşan iki ekip, daha önce gözlenmemiş olan bu maddenin nasıl bulunmuş olabileceğini gösteren çalışmaları yayımladı. Bir çalışma, Fransa’daki Uzay Astrofiziği Enstitüsü (IAS) araştırmacıları tarafından üstlenilirken, bir diğer çalışma da Edinburgh Üniversitesi’nden bir ekip tarafından üstlenildi.

İki ekip, evrendeki eksik sıradan maddenin, sıcak ve dağınık gazlarla birbirlerine bağlanan galaksilerin dikkatle incelenmesi halinde bulunabileceğini doğruladı.

Bu gazlar, X-ışınlı teleskoplarda dahi onları algılamayı imkansız hale getiren hassas bir doğaya sahiptir. Buna çare olarak iki takım da Sunyaev-Zel’dovich efektini kullandı. Gözlemlenebilir evrende bu etkinin haritası Planck uydusu tarafından 2015 yılında üretildi.

Her bir ekip, Sloan Digital Sky Survey verilerinden yararlanarak, baryon şeritleri ile bağlı galaksi çiftlerini seçti. Ardından, zayıf bireysel sinyalleri daha görünür kılmak için bu alanlara Planck sinyallerini yığdılar. Edinburgh ekibi bir milyondan fazla veri ile çalışırken, IAS ekibi 260.000 çift galaksiyi birleştirdi.
Bulgular benzerdi. IAS grubu, baryon gazlarının evrendeki normal maddenin kütlesinden üç kat daha yoğun olduğunu tespit ederken, diğer grup onları altı kat daha yoğun buldu. Kısacası, ikisi de galaksiler arasındaki gazın bağlantı oluşturacak kadar yoğun olduğuna dair kesin kanıtlar bulmuşlardı.

shutterstock_125922590

Galaktik Çiftler

Bu keşif, yeni teknolojilerin, bilim adamlarının on yıllar önce ortaya atılmış teorileri nasıl test ettiğine dair dikkat çekici bir örnek.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden profesör Ralph Kraft, New Scientist’e konu hakkında bir demeç verdi; “Herkes böyle bir şeyin var olduğunu biliyor ancak ilk defa iki farklı grup kesin bir tespitle ortaya çıktı. Bu tespitler, galaksilerin nasıl oluştuğu ve evrenin tarihi boyunca yapıların nasıl oluştuğu hakkındaki fikirlerimizin çoğunun, oldukça doğru olduğunu gösterdi.”

Yaşadığımız bu dünyayı ve evreni ne kadar çok öğrenirsek, bu dünyadaki manevra kabiliyetimizi de o kadar artırırız. Belki bir gün, araştırmacılar tarafından incelenen bu uzak galaksilere ulaşırız.

Kaynak

Yorum Yap