Matematik Eğitimi Nasıl Olmalıdır?

Galileo’nun dediği gibi “Doğanın muazzam kitabının dilidir Matematik. “Ne yaparsınız yapın, matematik hep yaptığınız işin içindedir. Mühendislikte statik hesaplamalardan tutun asma köprülere, resimde perspektiften tutun altın orana, mikro ekonomik planlamalar istatistikçilerden tutun, basit bir marketin işletmesine, kimyada moleküllerdeki atomların bağ yaparken yarattığı geometriye, biyolojide hücrelerin dizilerken oluşturduğu vonoi diyagramına, coğrafyada ölçeklendirmeden, yerel saat hesaplamalarına, tarihte kronolojiye, müzikte notaların vuruşlarında teldeki oranına kadar hep matematik vardır. Nefes aldığımız sürece matematik problemi çözeriz. Bir tarafta verilenler vardır. Diğer yandan bir şeyler istenir. Bu süre içerisinde sürekli matematiksel çerçevede düşünüp analiz eder, sonuca gideriz. Çözüm kümemizi oluştururuz.
Öyleyse matematikten kaçamayız. Peki, biz matematik becerilerimizle ülke olarak neredeyiz. Başarılı olan ülkeler neden başarılı? Hangi öğrenme yaklaşımlarını uygulayarak bu noktayı yakaladılar?
Matematiksel olarak çözüm için verileri toplamaya başlayalım o halde…

Uluslararası Matematik Sınavı TIMSS ve Analizi

TIMSS( Trend International Mathematics and Science Study) dörder yıl arayla 4. Ve 8.sınıf öğrencilerin Matematik ve Fen Bilimleri alanlarında kazandıkları bilgi ve becerilerin kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesine yönelik bir tarama araştırmasıdır.
Uluslarası Eğitim Başarıları Değerlendirme Kuruluşu (International Associaton fort he Evalaluation of Educational Archivement , IEA) tarafından düzenlenmektedir.
IEA’nın TIMSS projesini yürütmekle sorumlu birimi Boston’da bulunmaktadır.
TIMSS araştırması ilk olarak Fımss (Fırst International Mathematics and Science Study) adıyla gerçekleştirilmiştir ve 1967 yılına kadar çalışmalarını bu isimle davam ettirmiştir. IEA 1976 ve 1987 yılları arasında ikinci büyük matematik araştırmasını gerçekleştirmiştir.
Çalışmalar 1995 yılından itibaren TIMSS adıyla devam etmiştir.
Ülkemiz TIMSS sınavına 1995 ve 2003 yılları arasında katılmamıştır. 1999 ve 2007 yıllarında sadece 8.sınıf düzeyinde, 2011 ve 2015 yılları arasında hem 4.sınıf hem de 8. Sınıf düzeyinde katılmıştır.
Ülkemiz katıldığı ilk TIMSS Sınavı olan 1999 yılında 38 ülke içerisinde 31.sırada yer almıştır.
2007 yılında katılan 59 ülke içerisinde 4.sınıf düzeyinde 38. , 8.sınıf düzeyinde 42 ülke arasında 24.sırada yer almıştır.
2011 yılında 4.sınıf düzeyinde 35. Sırada, 8.sınıf düzeyinde 24.sırada yer almıştır.
2015 yılında 4.sınıf düzeyinde 36.sırada, 8.sınıf düzeyinde 24.sırada yer almıştır.

• EN İYİ BEŞLER (2015 Raporuna Göre)
  
  4.SINIF DÜZEYİNDE                                                                   8.SINIF DÜZEYİNDE
  1-Singapur                                                                                   1-Singapur
  2-Hong-Kong                                                                               2-Güney KORE
  3-Güney Kore                                                                              3-Tayvan
  4-Tayvan                                                                                      4-Hong Kong
  5-Japonya                                                                                    5-Japonya

Singapur Liderliği Kimseye Kaptırmıyor…

4 ve 8. Sınıf alanlarında birinciliği Singapur’un kimseye kaptırmadığı gözlemleniyor. Singapur’ u Japonya , Hong- Kong, Güney Kore , Tayvan gibi doğu Asya ülkeleri takip ediyor. Amerika ve Avrupa’nın gelişmiş ülkelerini oldukça geride bıraktığı gözlemleniyor.

Singapur ‘da Matematik Eğitimi Nasıl?

Singapur 1980 yılına kadar ders kitaplarını bile dışarıdan ithal ediyordu. Matematikte Filipinler,Tayland gibi ülkeler arasında oldukça kötü neticeler alıyordu. Bu kötü gidiş sonrası 1981 yılından sonra toplanan Müfredat Planlama ve Geliştirme Bölümü (CDIS) Jerome Bruner adlı Amerikalı psikologun 1960’larda ortaya koyduğu üç aşamalı öğrenme sürecine dayalı bir matematik anlayışını benimsedi. Bu anlayış, problem çözme ve model çizimi üzerine kurulmuş bir sistemdi. 10 yıl gibi kısa sürede ilk 5 içerisine girmiştir.

Singapur Matematik Eğitiminin Dünyaya Yansımaları

Singapur’un uluslararası arenada almış olduğu başarılardan sonra 2005 yılında İsrail, 2008 yılında A.B.D başta ders kitaplarında bu eğitim yaklaşımına göre yön vermiştir.
Avrupa’da okul sonrası eğitim programlarında Singapore Math adı ve türevleri altında bir çok kurs programı açılmıştır.
Üniversitelerde eğitimcileri bu model hakkında seminerler düzenlenmiştir.

Çözüm Kümesi

Gördüğümüz gibi hayat bir Matematik Problemi , bir problemle karşı karşıyız veriler ortada, çözüm kümesini oluşturacak yöntemler belli. Öyleyse yapılması gerekenler,
Milli Eğitim Bakanlığımıza bağlı akademisyen, öğretmenlerden oluşan Müfredat Geliştirme Enstitüsü kurulmalıdır.
Ders Kitaplarımız tıpkı diğer ülkelerin yaptığı gibi kendi sosyolojimize uygun harmanlanıp Singapur Eğitim Modeline göre düzenlemelidir., bu sayede yazılan kaynak yayınlar, ders materyalleri de bu sistem ve modele göre düzenlenecek ve üretilecektir.
8.sınıfta gerçekleştirilen sınav, TIMSS’e benzer düzenlenmeli. Bu sebeple öğretmenler TIMSS’te istenilen matematik becerilerine uygun ders anlatımı gerçekleştirmeye çalışacak, ezbere ve formüle dayalı bir sistemden uzaklaşacaktır.
4. Sınıf düzeyinde de TIMSS benzer merkezi bir sınav oluşturulma, 8. Sınıfta liselere yerleştirme de bu sınavın da etkisi olmalı. Böylelikle özellikle sınıf öğretmenleri buna uygun bir programa ivedilikle geçeceklerdir.
Bilim Parkları, Bilim Müzeleri, Matematik Müzelerimizin sayısı arttırılmalıdır. Yerel yönetimler bu konuda destek olmalıdır.
Okullarda Fen Labaratuvarı gibi Matematik Labaratuvarı oluşturulmalı, çocuklar soyut kavramları dokunarak somutlaştırmalıdır.

Metin Akyol
Tales Matematik Müzesi