Sahte İsim Kullanmak Zorunda Kalan Bilim Kadını

Sophie Germain (1776-1831); elastisite ve sayılar kuramı üzerine çalışmalarıyla bilim dünyasına katkı sağlamış Fransız asıllı bir matematikçidir.

Babasının geniş kitaplığından faydalanarak kendini matematik alanında geliştiren Sophie, ders notları herkese açık olan Paris’teki École Polytechnique ‘ten notlarını edindi. Sonraları tanıştığı matematikçi Joseph-Louis Lagrange da çalışmalarında Sophie’ye destek olarak onu bu alanda devam etmesi için cesaretlendirdi.

Sophie’nin ilk çalışmaları sayılar kuramı üzerineydi ve hayatı boyunca onu meşgul eden bu konuya önemli katkılar sağladı.

1804’te matematiğin prensi olarak bilinen Carl Friedrich Gauss ile kadın isminin ciddiye alınmayacağı kaygısıyla sahte isim altında yazışmaya başladı. Sophie ile matematik üzerine yazışan Gauss, Sophie’nin gerçek ismini ancak 1807’de Fransızlar Gauss’un yaşadığı yeri işgal ettiğinde öğrenebildi. Sophie, Gauss’un güvenliğinden endişe duyup bir aile dostundan onu korumasını istemişti.

Sophie’nin elastisite hakkındaki çalışmaları, “metal plakaların titreşimleri” hakkındaki yarışmayla başladı. Yarışmaya çalışmalarını sunan Sophie, üçüncü denemesinde Paris Academy of Sciences ödülünü aldı ve bu ödüle layık görülen ilk kadın oldu.

1815’te Fermat’ın Son Teoremi’nin ispatına ödül verileceği duyurulunca, daha önce de ilgilendiği bir konu olan sayılar kuramı hakkındaki çalışmalarına geri döndü. Gauss’a yazdığı bir mektupta teoremin ispatı için bir strateji sundu. Gauss bu mektubu hiç yanıtlamasa da Sophie’nin çalışmaları teoremin ispatına önemli katkılar içeriyordu.

Bir kadın olduğu için hayatı boyunca bilim camiasında tam olarak kabul görmeyen Sophie Germain, bilimsel çalışmalarını akademik camianın dışında gerçekleştirdi. Felsefe ve psikoloji üzerine de çalışmalar yaptı.

1831’de kanserden öldü ve ölümünden ancak altı yıl sonra fahri doktora ünvanı verildi.